शिव तांडव स्तोत्र – महत्व, लाभ और विधि

शिव तांडव स्तोत्र
खबर को शेयर करे

शिव तांडव स्तोत्र भगवान शिव की महिमा का गान करने वाला अत्यंत प्रभावशाली और दिव्य स्तोत्र है। यह स्तोत्र रावण द्वारा रचित है, जिसमें भगवान शिव के तांडव नृत्य, उनकी अद्भुत शक्ति और सौंदर्य का वर्णन किया गया है। इस स्तोत्र का पाठ करने से भक्त को भगवान शिव की कृपा प्राप्त होती है और वह सभी प्रकार के दुखों एवं संकटों से मुक्त हो जाता है। इस लेख में हम शिव तांडव स्तोत्र के पाठ की विधि, इसके लाभ और इसके महत्व पर विस्तृत चर्चा करेंगे।

Shiv Tandav Stotram


जटाटवीगलज्जलप्रवाहपावितस्थले,
गलेऽवलम्ब्य लम्बितां भुजङ्गतुङ्गमालिकाम् !!
डमड्डमड्डमड्डमन्निनादवड्डमर्वयं,
चकार चण्डताण्डवं तनोतु नः शिवः शिवम् !!१!!

जटाकटाहसम्भ्रमभ्रमन्निलिम्पनिर्झरी,
विलोलवीचिवल्लरीविराजमानमूर्धनि !!
धगद्धगद्धगज्ज्वलल्ललाटपट्टपावके,
किशोरचन्द्रशेखरे रतिः प्रतिक्षणं मम !!२!!

धराधरेन्द्रनंदिनीविलासबन्धुबन्धुर,
स्फुरद्दिगन्तसन्ततिप्रमोदमानमानसे !!
कृपाकटाक्षधोरणीनिरुद्धदुर्धरापदि,
क्वचिद्दिगम्बरे(क्वचिच्चिदम्बरे) मनो विनोदमेतु वस्तुनि !!३!!

जटाभुजङ्गपिङ्गलस्फुरत्फणामणिप्रभा,
कदम्बकुङ्कुमद्रवप्रलिप्तदिग्वधूमुखे !!
मदान्धसिन्धुरस्फुरत्त्वगुत्तरीयमेदुरे,
मनो विनोदमद्भुतं बिभर्तु भूतभर्तरि ॥४॥

सहस्रलोचनप्रभृत्यशेषलेखशेखर,
प्रसूनधूलिधोरणी विधूसराङ्घ्रिपीठभूः !!
भुजङ्गराजमालया निबद्धजाटजूटक,
श्रियै चिराय जायतां चकोरबन्धुशेखरः ॥५॥

ललाटचत्वरज्वलद्धनञ्जयस्फुलिङ्गभा,
निपीतपञ्चसायकं नमन्निलिम्पनायकम् !!
सुधामयूखलेखया विराजमानशेखरं,
महाकपालिसम्पदेशिरोजटालमस्तु नः ॥६॥

करालभालपट्टिकाधगद्धगद्धगज्ज्वल,
द्धनञ्जयाहुतीकृतप्रचण्डपञ्चसायके !!
धराधरेन्द्रनन्दिनीकुचाग्रचित्रपत्रक,
प्रकल्पनैकशिल्पिनि त्रिलोचने रतिर्मम !!७!!

नवीनमेघमण्डली निरुद्धदुर्धरस्फुरत्,
कुहूनिशीथिनीतमः प्रबन्धबद्धकन्धरः !!
निलिम्पनिर्झरीधरस्तनोतु कृत्तिसिन्धुरः,
कलानिधानबन्धुरः श्रियं जगद्धुरंधरः !!८!!

प्रफुल्लनीलपङ्कजप्रपञ्चकालिमप्रभा,
वलम्बिकण्ठकन्दलीरुचिप्रबद्धकन्धरम् !!
स्मरच्छिदं पुरच्छिदं भवच्छिदं मखच्छिदं,
गजच्छिदांधकच्छिदं तमन्तकच्छिदं भजे !!९!!

अगर्व सर्वमङ्गलाकलाकदम्बमञ्जरी,
रसप्रवाहमाधुरी विजृम्भणामधुव्रतम् !!
स्मरान्तकं पुरान्तकं भवान्तकं मखान्तकं,
गजान्तकान्धकान्तकं तमन्तकान्तकं भजे !!१०!!

जयत्वदभ्रविभ्रमभ्रमद्भुजङ्गमश्वस,
द्विनिर्गमत्क्रमस्फुरत्करालभालहव्यवाट् !!।
धिमिद्धिमिद्धिमिध्वनन्मृदङ्गतुङ्गमङ्गल,
ध्वनिक्रमप्रवर्तित प्रचण्डताण्डवः शिवः !!११!!

दृषद्विचित्रतल्पयोर्भुजङ्गमौक्तिकस्रजोर्,
गरिष्ठरत्नलोष्ठयोः सुहृद्विपक्षपक्षयोः !!
तृणारविन्दचक्षुषोः प्रजामहीमहेन्द्रयोः ,
समं प्रव्रितिक: कदा सदाशिवं भजाम्यहम !!१२!!

कदा निलिम्पनिर्झरीनिकुञ्जकोटरे वसन्,
विमुक्तदुर्मतिः सदा शिरः स्थमञ्जलिं वहन् !!
विमुक्तलोललोचनो ललामभाललग्नकः,
शिवेति मंत्रमुच्चरन् कदा सुखी भवाम्यहम् !!१३!!

निलिम्प नाथनागरी कदम्ब मौलमल्लिका,
निगुम्फनिर्भक्षरन्म धूष्णिकामनोहरः !!
तनोतु नो मनोमुदं विनोदिनींमहनिशं,
परिश्रय परं पदं तदङ्गजत्विषां चयः !!१४!!

इसे भी पढ़े -  बाबा कालभैरव का शनिवार को मंगला श्रृंगार दर्शन

प्रचण्ड वाडवानल प्रभाशुभप्रचारणी,
महाष्टसिद्धिकामिनी जनावहूत जल्पना !!
विमुक्त वाम लोचनो विवाहकालिकध्वनिः,
शिवेति मन्त्रभूषगो जगज्जयाय जायताम् !!१५!!

इमं हि नित्यमेवमुक्तमुत्तमोत्तमं स्तवं,
पठन्स्मरन्ब्रुवन्नरो विशुद्धिमेतिसंततम् !!
हरे गुरौ सुभक्तिमाशु याति नान्यथा गतिं,
विमोहनं हि देहिनां सुशङ्करस्य चिंतनम् !!१६!!

पूजावसानसमये दशवक्त्रगीतं,
यः शम्भुपूजनपरं पठति प्रदोषे !!
तस्य स्थिरां रथगजेन्द्रतुरङ्गयुक्तां,
लक्ष्मीं सदैव सुमुखिं प्रददाति शम्भुः !!१७!!

शिव तांडव स्तोत्र एक अद्भुत स्तोत्र है, जो भगवान शिव भक्तों को सभी प्रकार की बाधाओं से बचाता है और उन्हें आत्मिक शांति प्रदान करता है। जो भी भक्त सच्चे मन से इस स्तोत्र का पाठ करता है, उसे भगवान शिव की असीम कृपा प्राप्त होती है। यदि आप अपने जीवन में भगवान शिव का आशीर्वाद चाहते हैं, तो नियमित रूप से शिव तांडव स्तोत्र का पाठ करें और अपने जीवन को सुख-समृद्धि से भरपूर बनाएं। साथ ही, रुद्राष्टक, शिव चालीसा, महामृत्युंजय मंत्र और लिंगाष्टकम् का पाठ भी करें, जिससे आपकी भक्ति और भी प्रगाढ़ होगी।

शिव तांडव स्तोत्र के लाभ

  • सभी प्रकार के भय से मुक्ति – इस स्तोत्र का पाठ करने से व्यक्ति के मन से सभी प्रकार के भय समाप्त हो जाते हैं।
  • नकारात्मक ऊर्जा से रक्षा – शिव तांडव स्तोत्र के नियमित पाठ से व्यक्ति बुरी शक्तियों और नकारात्मक ऊर्जा से बचा रहता है।
  • आध्यात्मिक उन्नति – यह स्तोत्र व्यक्ति को भक्ति और आध्यात्मिक उन्नति के मार्ग पर ले जाता है।
  • शत्रु बाधा से मुक्ति – जो व्यक्ति इस स्तोत्र का पाठ करता है, उसे शत्रुओं से किसी भी प्रकार की हानि नहीं होती।
  • स्वास्थ्य लाभ – यह स्तोत्र मानसिक और शारीरिक शांति प्रदान करता है तथा रोगों से रक्षा करता है।
  • कर्ज और आर्थिक संकट से मुक्ति – भगवान शिव की कृपा से आर्थिक स्थिति मजबूत होती है और कर्ज से छुटकारा मिलता है।
इसे भी पढ़े -  मंदिर में नए नियम लागू: पुजारियों की नई ड्यूटी और क‍िए गए कड़े प्रावधान

शिव तांडव स्तोत्र पाठ की विधि

  • स्नान कर स्वच्छ वस्त्र धारण करें – पाठ करने से पहले स्नान करें और स्वच्छ वस्त्र पहनें।
  • भगवान शिव की मूर्ति या चित्र के सामने बैठें – एक पवित्र स्थान पर बैठकर भगवान शिव की मूर्ति या चित्र के सामने दीप जलाएं।
  • शुद्ध उच्चारण के साथ पाठ करें – पूरे मन और श्रद्धा से शिव तांडव स्तोत्र का पाठ करें।
  • प्रसाद अर्पित करें – पाठ के बाद भगवान शिव को बिल्व पत्र और मिठाई अर्पित करें।
  • महामृत्युंजय मंत्र का जप करें – पाठ के बाद “ॐ त्र्यम्बकं यजामहे सुगन्धिं पुष्टिवर्धनम्। उर्वारुकमिव बन्धनान्मृत्योर्मुक्षीय मामृतात्॥” मंत्र का जप करें।
  • नियमित रूप से पाठ करें – इस स्तोत्र का नित्य पाठ करने से जीवन में सुख-शांति बनी रहती है।